Maatwerk en een doelgerichte opleidingsstructuur leiden tot succes

Een goed voorbereide beroepskeuze maken, scheelt tijd. ‘Vmbo-gediplomeerden én zij-instromers maken zo meer kans op een vak dat past bij hun kwaliteiten en talent. Werkgevers krijgen zicht op meer intrinsiek gemotiveerd arbeidspotentieel,’ vindt Martien van Reen, directeur Bouwmensen Apeldoorn.

⁠

De bouw staat voor een enorme uitdaging. De komende jaren zijn er in de bouw 60.000 vaklui nodig om honderdduizenden woningen en gebouwen te realiseren. Duurzame en innovatieve gebouwen, waarvoor specialistische kennis is vereist. ‘De LTS met een beperkt aantal opleidingsrichtingen bestaat niet meer. Leerlingen krijgen een veel algemenere voortgezette opleiding, en de keuze uit vervolgopleidingen en beroepen is diverser geworden. Leerlingen moeten een bewuste en verantwoordelijke keuze kunnen maken uit het aanbod. Daarom is het keuzetraject steeds meer ingebed in het onderwijs. Past het vak bij je? Is dit wat je wil? En voor, bijvoorbeeld, zij-instromers: kun je dit vak combineren met je privésituatie? Heb je theoretische kennis? Kunnen we daarop voortbouwen? Met ons Kickstartprogramma kunnen studenten vrijblijvend twee weken lang een maatwerkprogramma volgen en in de praktijk kennismaken met bepaalde beroepen. Om te kijken of er iets van hun gading bijzit. Een speciale instroomklas bij Aventus – onze onderwijspartner – draagt ook bij aan een slimme instroom van studenten die weten wat ze willen. Die aandacht voor keuzes in een vroeg stadium van een studie werpt zijn vruchten af. De instroom van vmbo’ers én zij-instromers neemt toe. En het slagingspercentage is goed.’

Handleiding schrijven

Bouwmensen Apeldoorn richt zich op schoolverlaters vmbo en zij-instromers, of mensen die van carrière willen veranderen. Martien van Reen: ‘Ze komen bij ons door de “voordeur” naar binnen en we houden de achterdeur dicht. We leiden ze naar een baan in de branche. Samen met Aventus bieden we verschillende onderwijstrajecten aan. Aventus zorgt voor de theorie. Wij zijn van en voor Bouwbedrijven. Met onze lidbedrijven, dit zijn erkende leerbedrijven, bieden we een krachtige leeromgeving aan waarin automatische toeleiding naar een baan in de bouw geborgd is’. De aanpak van Bouwmensen Apeldoorn is door de MBO Raad anderhalf jaar gevolgd, de methodiek onderzocht, die was enthousiast. De bedoeling is om deze manier van werken – met de focus op zij-instromers – uit te rollen over de rest van Nederland. De brancheorganisatie Bouwend Nederland wil deze structuur bovendien inzetten voor theoretisch middenkader inzetten, hiervoor schrijft Bouwmensen een handleiding. Het gaat om het zogenoemde Fast Switch werken en leren in het hbo zoals we dat nu ook met onze mbo’ers doen.

Lessen uitrollen

Ondersteund door de provincie Gelderland nam Bouwmensen in 2021 het initiatief voor de oprichting van Transitiehuis Gelderland, een samenwerkingsverband van werkgevers in de bouw, elektrotechniek en installatie, brancheorganisaties, kennisinstellingen, onderwijs, provincie en gemeenten. De focus van Transitiehuis ligt op zij-instromers.

De leertrajecten zijn per definitie maatwerk. ‘Een universitair geschoold iemand die timmerman wil worden, heeft soms geen behoefte aan een volledig diploma, maar wil voornamelijk vakinhoudelijke kennis opdoen. Voor die persoon ontwikkelen we een loopbaanpad.’
Ook dit traject begint met een intake, een inventarisatie van wensen, vaardigheden en beschikbare kennis. Elke student heeft een coach en doordat Aventus bij ons in het pand zit, zijn de lijnen kort. Studenten ervaren de leeromgeving als een kleine school.
‘We ondervinden dat steeds meer mensen op zoek zijn naar ander werk. We willen de lessen die Transitiehuis Gelderland ons leerde, verder uitrollen.’

Hoe eerder en hoe specifieker potentiële studenten, maar ook hun ouders, kennis verwerven over wat er mogelijk is in de technische sector, zoals de bouw, hoe beter. Een belangrijke factor daarvoor is NewTechPark. Hier kan iedere Apeldoorner kennis maken met de talloze mogelijkheden van techniek. En worden de vier O’s bij elkaar gebracht: Ouders, Ondernemers, Onderwijs en Overheid. Ieder bedrijf kan laten zien wat het aan beroepsmogelijkheden biedt.
‘Elk bedrijf is hier zichtbaar zodat ze zich in de toekomst van goede vakmensen kunnen voorzien. Alleen rekenen op de gemeente of het UWV is onvoldoende. Het is essentieel om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Voorscholing, begeleiding en nascholing zijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid waarin de bedrijven hun rol nemen en invloed kunnen uitoefenen op de kwaliteit van vakmanschap. Dat verkleint de afstand tussen opleiding en werk. “Los in loco”, de juiste persoon op de juiste plaats en de juiste tijd blijft een continue prioriteit.’ Martien van Reen: ‘We willen een goede partner zijn voor onze kandidaten, werkgevers, UWV en de gemeenten. Geen snelle partner, maar een duurzame. We gaan voor een krachtige leeromgeving voor gegarandeerd loopbaan succes.’